De Vlaamse Gemeenschap besliste in mei 2015 om vier schilderijen van Lambert Lombard op te nemen op de Topstukkenlijst. Dat betekent dat ze als zeldzaam en onmisbaar voor de Vlaamse Gemeenschap bestempeld worden. Werken op de Topstukkenlijst kunnen niet zonder voorafgaande toestemming buiten Vlaanderen worden gebracht.

“Wij zijn bijzonder trots dat deze topstukken in onze kerk hangen. In een periode waarin kerken wel wat ter discussie staan, is dit een sterk signaal dat religieus erfgoed toch belangrijk is. En wie weet, is het onlangs kleinschalig en mooi gerestaureerd gebedshuis waarin deze schilderijen hangen, wel een bijkomende reden om op zaterdagavond om 19 uur de eucharistieviering bij te wonen”, zegt Jean Vanderspikken, voorzitter van het kerkfabriek van Stokrooie. Ook schepen van cultuur Karolien Mondelaers is blij met de erkenning: “Het is al het vijfde topstuk voor Hasselt, nog eens een bewijs dat we in Hasselt heel wat erfgoed hebben om trots op te zijn.”

Het vijfde topstuk in Hasselt

Eerder werden al vier stukken in Hasselt erkend door de Vlaamse Gemeenschap: de monstrans van Herkenrode, het verzamelhandschrift van rederijkerskamer De Roode Roos, de graduale van Sint-Truiden en de aflaatbrief van Herkenrode. De eerste twee worden bewaard in Het Stadsmus, de laatste twee in de Provinciale Bibliotheek Limburg.

“Om op de Topstukkenlijst te komen, moet een stuk echt een uitzonderlijke archeologische, historische, cultuurhistorische, artistieke of wetenschappelijke betekenis hebben”, zegt schepen Mondelaers. “Dat de schilderijen nu naast kunstwerken van Peter Paul Rubens en Pieter Bruegel staan, betekent dus wel wat.”

'Deugdzame vrouwen' in Stokrooie

De Luikse schilder Lambert Lombard schilderde de kunstwerken in de periode 1540-1560, wellicht in opdracht van abdissen van Herkenrode. Oorspronkelijk bevond de reeks van acht schilderijen zich in de abdij van Herkenrode, maar tijdens de Franse revolutie geraakten ze verspreid. Vier schilderijen kwamen terecht in de Sint-Amanduskerk van Stokrooie en vier belandden in Luikse musea.

De schilderijen beelden het thema ‘Deugdzame vrouwen’ uit. Dat thema is een voortzetting van de heldinnen uit de Oudheid. Het was een geschikt thema voor het kloosterwezen, omdat de heldinnen een voorafbeelding waren van de Maagd en haar overwinning op het heidendom. De kunstwerken zijn zeldzaam omdat ze met waterverf uitgevoerd werden op ‘Tüchlein’, en zo een wandtapijt poogden na te bootsen.

Meer informatie

In opdracht van de stad Hasselt maakte kunsthistorica Ann Walraevens in 2007 een volledige inventaris van al het roerende erfgoed in de Sint-Amanduskerk in Stokrooie. Daarin beschreef ze uiteraard ook de schilderijen van Lombard.

Die inventaris werd gepubliceerd in boekvorm, in de reeks Inventaris van de kunst- en cultusobjecten Hasselt. De gegevens over de schilderijen staan ook online op www.erfgoedplus.be, te vinden met de zoekterm “Lombard”. Verder staat er meer informatie over het kersverse topstuk op de website http://www.kunstenenerfgoed.be/nl/wat-doen-we/topstukken van de Vlaamse Overheid.

De schilderijen bezichtigen is in Stokrooie mogelijk tijdens de misviering, elke zaterdagavond om 19 uur. Ook op de Open Kerkendagen is de kerk toegankelijk, op zaterdag 6 en zondag 7 juni, telkens van 10 tot 12 uur en van 14 tot 19 uur. Informatie over de schilderijen en het beschermd orgel ligt dan ter beschikking. Bezoekers worden ontvangen door de kerkraad met een drankje.

Bron: Persbericht

Merkwaardig in de kerk zijn vier schilderijen uit een reeks van acht "De Deugdzame Vrouwen" en gemaakt door Lambert Lombard en zijn atelier. Kenners van de schilderkunst vragen zich af hoe deze vier kunstwerken in een eenvoudige dorpskern als deze van Stokrooie terecht zijn gekomen. De reden hiervoor is dat de vier schilderijen komen uit de abdij van de zusters Cisterciënzers van Herkenrode. De schilderijen werden gemaakt tussen 1519 - 1561 in opdracht van abdis de Lechy.

In 2006 stond de reeks "De Deugdzame Vrouwen" centraal in een tentoonstelling in Luik bij gelegenheid van de 500e verjaardag van de geboorte van Lambert Lombard. Dit nadat de schilderijen gerestaureerd werden door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium. Dit instituut ontdekte in 1981 bij het opmaken van de inventaris van kunstwerken in religieuze gebouwen dat de schilderijen in Stokrooie aan Lambert Lombard moesten toegeschreven worden.

(1)   Esther knielt voor Ahasverus
(2)   Judith bergt het hoofd van Holofernes in een zak
(3)   Augustus en de Tiburtijnse sibille
(4)   De Vestaalse maagd Claudia Quinta trekt de boot met de moedergodin Cybele aan land

Bron: "De deugdzame vrouwen." Wikipedia, de vrije encyclopedie.